Brama Brandenburska
Zaprojektowana przez Carla Gottharda Langhansa Brama Brandenburska jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych wizytówek Berlina. Ten bardzo charakterystyczny zabytek powstał po śmierci króla Fryderyka II, by upamiętnić jego dokonania na tronie Prus, dzięki którym stały się one jednym z najpotężniejszych państw w całej Europie. Na bramie znajduje się kwadryga powożona przez skrzydlatą bogini zwycięstwa Nike. Podczas drugiej wojny światowej, po zdobyciu Berlina przez Armię Czerwoną i zatknięciu na kwadrydze czerwonej flagi, została ostrzelana przez niemieckich żołnierzy. Na szczęście wcześniej został zrobiony gipsowy odlew rzeźby, który pomógł w jej odtworzeniu. Brama została odrestaurowana w 1965 roku przez wspólne siły wschodnich i zachodnich władz Berlina. Jednak wybudowanie muru berlińskiego odcięło dostęp do niej dla zwykłych obywateli – z bliska mogli ją oglądać tylko funkcjonariusze państwowi. Dziś Brama Brandenburska jest symbolem Pokoju i Wolności. Po ponownym zjednoczeniu Niemiec została ponownie odrestaurowana i przywrócona do swej pierwotnej, historycznej formy.
Berlin Alexanderplatz
Alexanderplatz jest głównym placem komunikacyjnym i węzłem kolei miejskich oraz regionalnych, umiejscowionym w dzielnicy Mitte. Znajdujący się przy nim dworzec kolejowy powstał w 1881 roku i do dziś pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Berlina. Dworzec poważnie ucierpiał pod koniec drugiej wojny światowej podczas bombardowań i walk na ulicach miasta. W wyniku tego przez pewien czas jego tory były nieprzejezdne. W latach 1945-1951 trwała jego odbudowa, dzięki której pociągi znów wróciły na tory. W późniejszych latach prowadzono kolejne prace modernizacyjne, mające usprawnić komunikację w obrębie tego węzła. Po zjednoczeniu Niemiec miała miejsce przebudowa przystosowująca dworzec do funkcjonowania w nowych warunkach, która nadała mu znaną dzisiaj formę. Przez cały ciąg komunikacyjny przewija się dziennie około trzystu tysięcy osób, co doskonale obrazuje jak żywym i dynamicznym miastem jest stolica Niemiec. Alexanderplatz jest w świadomości Niemców żywym symbolem Berlina, stąd jego częsta obecność w filmach kinowych i telewizyjnych.
Targi Berlińskie
Targi Berlińskie są spółką powstałą w 1949 roku, która wiedzie prym wśród organizatorów imprez o charakterze handlowym na terenie stolicy Niemiec. Tę samą nazwę noszą również tereny należące do spółki, wybudowane w pierwszej połowie ubiegłego wieku specjalnie z przeznaczeniem wystawienniczym. Infrastruktura przedsiębiorstwa obejmuje dwadzieścia sześć hal wystawowych, o łącznej powierzchni 160 tysięcy metrów kwadratowych, w których co roku odbywają się liczne imprezy, na które ściągają przedsiębiorcy z całego świata, by zaprezentować swoją ofertę i zdobyć klientów, lub poczynić nowe inwestycje tutaj, w Berlinie. Do kompleksu wystawienniczego należą również takie charakterystyczne budynki jak wieża widokowa Funkturm Berlin oraz ICC – Berlińskie Międzynarodowe centrum Kongresowe (Internationales Congress Centrum Berlin). Spółka zyskała sobie sympatię mieszkańców oraz władz miasta jako skuteczny promotor Berlina na arenie międzynarodowej, przyciągający nowych inwestorów oraz klientów dla wielu niemieckich firm.
Muzeum Pergamońskie
Muzeum Pergamońskie (Pergamonmuseum) jest ewenementem na skalę światową. Całe przedsięwzięcie powstało głównie po to, by zaprezentować w nim zrekonstruowany Wielki Ołtarz Zeusa z Pergamonu. Muzeum Pergamońskie jest częścią Wyspy Muzeów, na którą składa się pięć obiektów tego rodzaju, zostało wybudowane jako ostatni z nich. To jedne z najlepszych obiektów tego typu w całej Europie. Zrekonstruowany Wielki Ołtarz Zeusa to jeden z najważniejszych zabytków starożytnej sztuki greckiej okresu hellenistycznego, powalający swą monumentalnością oraz pięknem przedstawień. Poświęcony jest Zeusowi oraz Atenie Walecznej. Wybudowany został według projektów Menekratesa z Rodos oraz Eumenesa II, by upamiętnić greckie zwycięstwo nad Galatami. Ołtarz jest szczytowym osiągnięciem sztuki hellenistycznej. Został zniszczony i wykorzystany do budowy murów bizantyjskich. Jego szczątki zostały odnalezione przez archeologów i przewiezione do Berlina, gdzie w latach 1911-1930 został zrekonstruowany do obecnej formy, w jakiej można go podziwiać w muzeum.
Reichstag
Gmach Parlamentu Rzeszy to kolejny z bardzo charakterystycznych obiektów architektonicznych znajdujących się w Berlinie, który posiada również bardzo duże znacznie historyczne, podobnie jak Alexanderplatz, położony jest w dzielnicy Mitte. Neorenesansowa budowla powstawała w latach 1884-1894, a za jej projekt odpowiadał Paul Wallot. Do roku 1918 obradował w nim parlament II Rzeszy Niemieckiej, po rewolucji listopadowej był siedzibą władz Republiki Weimarskiej. Po dojściu do władzy Adolfa Hitlera w 1933 roku, budynek Reichstagu został podpalony. Doszczętnie spłonęły najważniejsze sale. Za podpalenie oskarżeni zostali działacze komunistyczni, a jeden z nich holender Marinus van der Lubbe skazany na śmierć. W czasie II wojny światowej wykorzystywany był do różnych celów, mieścił się tam m.in. lazaret. Po jej zakończeniu budynek znajdował się w ruinie i powoli był odbudowywany. Jego wnętrze wykorzystywane było jako przestrzeń muzealna. Od 1999 roku jest siedzibą Bundestagu, czyli niemieckiego Parlamentu.
Kolumna zwycięstwa
Kolumna zwycięstwa (Siegessäule) to pruski pomnik znajdujący się w parku Tiergarten. Została zaprojektowana przez Heinricha Stracka w 1864 dla upamiętnienia zwycięstwa Prus nad Duńczykami w tzw. wojnie duńskiej, w trakcie której został zagarnięty Szlezwik-Holsztyn. Odsłonięcie pomnika miało miejsce dopiero 2 października 1873 roku, upamiętniające tym samym militarne zwycięstwa Prus w wojnach z Austrią oraz Francją. Na kolumnie wznosi się brązowa figura greckiego bogini zwycięstwa Nike, która mierzy 830 centymetry i waży przeszło 35 ton, zaprojektowana została przez Friedricha Drake. Cała kolumna liczy sobie prawie 67 metrów. Wewnątrz niej znajdują się schody prowadzące na platformę widokową, z której można podziwiać panoramę Berlina. Pomnik został pierwotnie ulokowany nieopodal Reichstagu, skąd jednak został przeniesiony w 1939 roku do parku Tiergarten na rozkaz Adolfa Hitlera. W latach 1989-2006 na placu wokół pomnika odbywała się głośna impreza muzyki techno – Love Parade, dziś przeniesiona w inne miejsce.
Katedra w Berlinie
Ewangelicka neorenesansowa katedra w Berlinie (Berliner Dom) została wybudowana w latach 1894-1905 według projektu jednego z najznamienitszych niemieckich architektów przełomu XIX i XX wieku, Juliusa Carla Raschdorffa. Postawiona została na miejscu starego, barokowego kościoła, który był zbyt skromny by spełniać tak ważną funkcję. W 1944 roku katedra doznała poważnych uszkodzeń podczas bombardowań dokonanych przez siły aliantów. Odbudowana została dopiero w roku 1975. W świątyni znajduje się 1500 miejsc, co czyni ją największym budynkiem sakralnym na terenie Berlina. Ze względu na pojemność oraz piękno budynku, to właśnie tutaj prowadzone są msze przy okazji obchodów ważnych państwowych świat i uroczystości. Katedra w Berlinie jest wysokiej klasy zabytkiem. Nic więc dziwnego, że wywarła ona wpływ na architektów w całej Europie, który zrodził powstanie wielu budowli wzorujących się na berlińskiej świątyni. Przykładem takiej inspiracji w rodzimej architekturze jest Kościół Zesłania Ducha Świętego w Łodzi.
Mur berliński
Jedną z głównych atrakcji turystycznych Berlina są pozostałości muru, który dzielił miasto przez prawie trzydzieści lat. Przez komunistów pieszczotliwie nazywany „antyfaszystowskim wałem ochronnym”, był systemem umocnień o długości około 156 kilometrów, na który składały się – oprócz samego betonowego muru – także miny, okopy i zasieki utworzone z drutu kolczastego, które rozgraniczały Republikę Federalną Niemiec (Niemcy Zachodnie) od Niemieckiej Republiki Demokratycznej (Niemcy Wschodnie). Mur berliński był materialną manifestacją symbolicznej żelaznej kurtyny, która podzieliła Europę na czas tzw. zimnej wojny – rywalizacji Stanów Zjednoczonych wraz z Europą Zachodnią przeciwko Związkowi Radzieckich Republik Sowiecki oraz państw mu podległych – wśród nich znajdowała się do roku 1989 także Polska. 9 listopada 1989 roku mur berliński został zburzony, a Niemcy ponownie zjednoczone, tworząc jedno państwo pod nazwą Republika Federalna Niemiec. Dziś w Berlinie można oglądać zachowane fragmenty muru, które są żywym pomnikiem historii dwudziestowiecznej Europy.
Fontanna Neptuna
Wszystkim gościom z Polski berlińska fontanna Neptuna (Neptunbrunnen), zwana również Studnią Neptuna, z pewnością skojarzy się z tą, którą mamy u siebie – w Gdańsku. Została wykonana przez niemieckiego malarza i rzeźbiarza Reinholda Begasa, czołowego przedstawiciela niemieckiego neobaroku. Autor zainspirował się słynnymi rzymskimi fontannami projektowanymi przez Giovanniego Lorenza Berniniego oraz fontanną Latony znajdującą się w Wersalu. Centralnie umieszczony w pozycji siedzącej na wielkiej muszli Neptun znajduje się w otoczeniu czterech nagich kobiet, które są personifikacjami rzek – Odry, Łaby, Renu i Wisły. Całość wykonana jest z brązu. Pierwotnie była umiejscowiona na południowej elewacji pałacu berlińskiego, dziś znajduje się na placu przed ratuszem, gdzie została ustawiona w 1969 roku. Fontanna jest popularną atrakcją turystyczną, jej wizerunek zdobi wiele pocztówek oraz pamiątek sprzedawanych w lokalnych sklepach. Jak łatwo się domyślić, turyści bardzo chętnie fotografują się na jej tle.
Nowa synagoga
Nowa Synagoga w Berlinie mieści się w dzielnicy miasta zwanej Spandauer Vorstadt i jest główną świątynią tamtejszej gminy żydowskiej. Powstała w latach 1859-1866, a za jej projekt odpowiadają dwaj zaprzyjaźnieni niemieccy architekci Friedrich August Stüler oraz Eduarda Knoblauch. Powstanie tego budynku, bardzo ciekawego z architektonicznego punktu widzenia, było objawem postępującej asymilacji ludności pochodzenia żydowskiego zamieszkującej ziemie niemieckie w tamtym okresie. W swoim czasie była największym budynkiem sakralnym tego rodzaju na terenie całych Niemiec. W trakcie wydarzeń tzw. Nocy kryształowej 9 listopada 1939 roku, gdy sympatyzujące z Hitlerem bojówki dokonały pogromu ludności żydowskiej, synagoga została niemal doszczętnie spalona. Na szczęście jej konstrukcja nie uległa uszkodzeniu i budynek, choć zrujnowany, przetrwał następne lata, aż do roku 1940 pełniąc przez cały czas swoją funkcję. Przez wiele lat synagoga stała zrujnowana i pusta, jej odbudowy podjęto się dopiero pod koniec lat osiemdziesiątych.
Wieża telewizyjna
Wieża telewizyjna (Fernsehturm) znajduje się w centrum Berlina, położona jest na wschód od Alexanderplatz. Postawiona została między rokiem 1965 a 1969, według projektu dwóch architektów – Hermanna Henselmanna oraz Jörga Streitpartha. Wieża liczy 368 metrów (pierwotna wysokość wynosiła jednak 365 m), co czyni ją najwyższym budynkiem na terenie całych Niemiec. Wieża jest bardzo ciekawym obiektem ze względu na swoją atrakcyjną, niebanalną formę. Od początku planowana była jako atrakcja turystyczna. Co roku odwiedzana jest przez prawie milion turystów. Wewnątrz kuli umiejscowionej na maszcie znajduje się restauracja, w której stoliki umiejscowione są na ruchomym pierścieniu, który dokonuje pełnego obrotu w czasie trzydziestu minut, dlatego skorzystanie z usług lokalu należy do niecodziennych wrażeń. Poniżej restauracji znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać wspaniały widok na panoramę Berlina. Do roku 1970, kiedy to została wybudowana wieża telewizyjna Ostankino, wieża berlińska była najwyższym obiektem budowlanym w całej Europie.
Czerwony Ratusz
Czerwony Ratusz (Rotes Rathaus) to położony w dzielnicy Mitte neorenesansowy budynek, będący siedzibą burmistrza miasta oraz rządu Berlina (który jest najmniejszym krajem związkowym Republiki Federalnej Niemiec). Wybudowany został w latach 1861-1869. Swym stylem ratusz nawiązuje do tradycji renesansowej architektury z okolic północnych Włoszech. Zaprojektowany został przez niemieckiego architekta Hermanna Friedricha Wäsemanna, który osobiście czuwał nad przebiegiem budowy i wykonaniem prac z nią związanych. Fasada budynku wykonana jest z czerwonej cegły i – jak łatwo się tego domyślić – właśnie stąd pochodzi jego tradycyjna nazwa, pod którą funkcjonuje zarówno w języku potocznym, jak i opracowaniach turystycznych i naukowych. Ratusz posiada bardzo charakterystyczną, masywną i wysoką wieżę, która zdradza nawiązania do francuskiej katedry gotyckiej w Laon. W latach NRD był siedzibą władz Berlina Wschodniego, natomiast po zjednoczeniu Niemiec stał się ośrodkiem władzy całego Berlina oraz podlegającego mu państwa związkowego.
Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma
Kościół Pamiątkowy (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche) został wybudowany na polecenie cesarza niemieckiego Wilhelma II Hohenzollerna celem uczczenia pamięci swego dziadka –Wilhelma I. Autorem projektu tego ewangelickiego kościoła był niemiecki architekt Franz Schwechten. Neoromański styl nawiązywał do słynnych niemieckich katedr romańskich w Moguncji czy Wormacji. Cesarz wsparł finansowo inwestycję i osobiście doglądał budowy. Budowla została bardzo zniszczona w trakcie drugiej wojny światowej. Do dziś ostała się jedynie zrujnowana piękna wieża, którą postanowiono pozostawić jako symbol i pomnik antywojenny. Obok niej wzniesiono sześciokątną dzwonnicę z kaplicą, w której odprawiane są dzisiaj mszy. Nowa budowla otrzymała szklane ściany zaprojektowane przez francuza Gabriela Loire, które składają się aż z trzydziestu tysięcy pojedynczych elementów. Projekt ten jest jedną z ciekawszych realizacji idei odcięcia się Niemiec od brutalnej przeszłości, przy jednoczesnym uhonorowaniu ofiar historii.
Muzeum Żydowskie
Muzeum Żydowskie w Berlinie prezentuje historię Żydów niemieckich na przestrzeni dwóch tysięcy lat, odkąd zaczęli pojawiać się na tym terenie. Zostało otwarte 9 września 2001 roku. Składa się z dwóch budynków – starego gmachu sądowego oraz budynku wybudowanego specjalnie z myślą o muzeum przez światowej sławy amerykańskiego architekta, pochodzącego z polskiej rodziny żydowskiej, Daniela Libeskinda. Budynek ten jest jednym z najciekawszych obiektów współczesnej architektury na całym świecie i bez wątpienia warto mu się przyjrzeć nie tylko pod kątem tego, co wystawiane jest w jego wnętrzach. Charakterystyczny, zygzakowaty kształt budowli jest zaskakujący i intrygujący jednocześnie, przywodzi na myśl architekturę znaną nam z filmów science fiction. Cała elewacja budnku została pokryta blachą cynkową, odbijająca promienie słoneczne. Fasada poprzecinana jest szczelinami wąskich, nieregularnych okien. Obok muzeum znajduje się tzw. ogród wypędzonych, w którym znajdują się wypełnione ziemią przywiezioną z Izraela betonowe słupy, w których zasadzono drzewa.
Berlinale
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie (Berlinale) to jedna z najbardziej prestiżowych spośród imprez tego typu na całym świecie. Odbywa się każdego roku w lutym (od 1951 roku) i przyciąga do Berlina tysiące ludzi profesjonalnie związanych z filmem, w tym wiele gwiazd, dziennikarzy oraz miłośników kinematografii. Główną nagrodą przyznawaną na festiwalu jest Złoty Niedźwiedź – dla najlepszego filmu pełnometrażowego, dla najlepszego filmu krótkometrażowego oraz jako nagroda honorowa. Oprócz tego przyznawane są Srebrne Niedźwiedzie w wielu szczegółowych kategoriach (aktor, aktora, reżyseria, zdjęcia, montaż itd.). Od 1987 roku przyznawana jest także nagroda im. Alfreda Bauera (na cześć założyciela festiwalu) dla filmu innowacyjnego filmu otwierającego nowe drogi w kinematografii. W 2009 roku otrzymał ją Andrzej Wajda za swój film „Tatarak”, który spotkał się z doskonałym przyjęciem krytyki i widzów. W 2006 roku Wajdzie przyznano także honorowego złotego niedźwiedzia za całokształt twórczości.