Żylina

Żylina na Słowacji

Na północnym brzegu Wagu, jeszcze w obrębie miasta Żylina, mieści się Budatinsky Zamek. Na początku była to jedynie wieża strażnicza zbudowana w XIV wieku. Swój obecny kształt zamek przyjął dopiero w 1923 roku. Obecnie znajduje się w nim muzeum druciarstwa.

Odwiedzając zamek warto też zwiedzić Żylinę. Jest to miasto położone w północnej części kraju, nad ujściem rzeki Rajcanki i Kysucy do Wagu. Zostało ona podzielone na piętnaście dzielnic i cztery osiedla. Miejscowość jest zlokalizowana przy głównych trasach krajowych, zarówno w transporcie samochodowym, jak i kolejowym.

W regionie tym pierwsze ślady osadnictwa datowane są na późną epokę kamienia, jednak tak naprawdępierwsi osadnicy pojawili się tu w V wieku naszej ery. Były to plemiona słowiańskie. Pierwotna osada Sielinian powstał prawdopodobnie w 1208 roku. Została ona jednak całkowicie zniszczona pod koniec XIII wieku. Jeszcze przed 1300 rokiem osadnicy niemieccy ze Śląska Cieszyńskiego założyli tu swoją osadę. Żylina ma prawa miejskie pochodzące sprzed 1312 roku. W XIV wieku miasto zamieszkiwało już 900 mieszkańców. W XV wieku Żylina zapełniła się punktami handlowymi i usługowymi. Pod koniec XVII wieku w mieście działało już około 200 zakładów rzemieślniczych, z czego 150 to warsztaty sukiennicze. Nawet najazd Turków nie zatrzymał rozwoju miasta, powołano wtedy własną armię, która z sukcesami odpierała tureckie ataki. Niestety, potem nadeszły dwa tragiczne w skutkach dla Żyliny lata. Rok 1678 to czas wielkiego pożaru, a kiedy jeszcze nie zakończono odbudowy miasta, nadszedł rok 1679 a wraz z nim wielka epidemia. Po tych wydarzeniach w 1686 roku miasto ponownie oddano we władanie magnatom, tym razem przypadło rodowi Estarhazych. Cała seria tych przykrych wydarzeń, doprowadziła do zwolnienia tempa rozwoju miasta, a następnie do jego upadku gospodarczego. Żylina liczyła 2,3 tysiąca mieszkańców w połowie XIX wieku. Do dalszego rozkwitu miasta przyczyniła się budowa linii kolejowych, które nie ominęły Żyliny. Pod koniec XIX wieku w mieście zaczęły funkcjonować wielkie zakłady przemysłowe – fabryka włókiennicza i chemiczna. Dzięki temu do miasta zaczęło się sprowadzać coraz więcej ludności. W 1910 roku Żylina liczyła już 9,2 tysięcy ludności.

Po II wojnie światowej Żylina bardzo szybko się podniosła i rozpoczął się bardzo dynamiczny wzrost tego miasta. Wzrosła też jego ranga na arenie krajowej, jako węzła komunikacyjnego, ośrodka gospodarczego i kulturowego. Od 1987 roku zabytkowe centrum Żyliny zostało objęte ochroną prawną.